مبانی منهاج الصالحین (کتاب)کتاب « مباني منهاج الصالحين» تأليف آيت الله سید تقی طباطبایی قمی در موضوع فقه است و تحت اشراف و نظر شیخ عباس حاجیانی توسط انتشارات قلم شرق قم انتشار يافته است. اين كتاب در ده جلد تدوين شده و شرح مباحث فقهى كتاب" منهاج الصالحین " نوشته آيت الله سید ابو القاسم خویی مى‌باشد و كار تأليف آن در سال ۱۴۰۵ ق به اتمام رسيده است. متن اصلى در بالاى صفحه و شرح در پايين آن آمده و منابع مورد استفاده شارح نيز در پاورقى معرفى شده‌اند. در پايان هر جلد فهرست تفصيلى از عناوين كتاب درج گرديده است. ۱ - انگيزه تأليف آن‌طور كه خود مؤلف در مقدمه آورده است اين كتاب شرحى استدلالى بر افكار و ديدگاه‌هاى فقهى استادش، آيت الله سید ابو القاسم خویی است تا بدين وسيله خدمتى به علم فقه كرده باشد. ۲ - ساختار به روش فقه استدلالی و با استفاده از ادله عقلى و نقلى است و شامل كليه مباحث فقهى اعم از فقه عبادات و معاملات مى‌شود. [۱]
مباني منهاج الصالحين، سيد تقى طباطبايى قمى، ج۱، ص۳ .
۳ - گزارش محتوا ۳.۱ - جلد اولدر جلد اول از اين مجموعه فقهى به بحث درباره اجتهاد و تقليدو وجوب تقلید از يك فقیه عادل جامع‌الشرايط پرداخته و راه‌هاى تشخيص مرجع تقلید اعلم و عادل، بقاى بر تقليد مرجع ميت و ساير فروعات فقهى مربوط به اجتهاد و تقليد بيان گرديده است. در ادامه مباحث مربوط به طهارت از جمله اقسام آب‌ها، احکام نجاسات ، احكام ظروف نجس، حكم انواع آب‌ها، احكام تخلّى، احكام و فروع وضو و وضوى جبيره‌اى به صورت مفصل بيان گرديده است. [۲]
مباني منهاج الصالحين، سيد تقى طباطبايى قمى، ج۱، ص ۳.
۳.۲ - جلد دومدر جلد دوم به بحث درباره احکام و شرايط انواع غسل و كيفيت انجام آنها پرداخته شده و احكام غسل‌هاى ترتيبى و ارتماسى اعم از غسل جنابت و حيض، غسل میت و مس ميت و مستحبات و واجبات اين غسل‌ها بيان شده است. [۳]
مباني منهاج الصالحين، سيد تقى طباطبايى قمى، ج۲، ص۵ .
۳.۳ - جلد سومدر جلد سوم احكام مربوط به تیمم و شرايط و موارد وجوب تيمم بيان شده و نحوه ازاله نجاست از بدن، لباس و ظروف و حکم خريد و فروش اشياى نجس بررسى گرديده است. [۴]
مباني منهاج الصالحين، سيد تقى طباطبايى قمى، ج۳، ص۳ .
۳.۴ - جلد چهارمدر جلد چهارم از اين مجموعه فقهى به صورت مبسوط به بحث درباره احكام و فروع فقهى نماز ، وجوب نماز، اوقات نماز، اقسام نماز، احکام قبله ، حكم پوشش در نماز و شرايط لباس نمازگزار ، احكام اذان و اقامه ، احكام مكان نمازگزار، احكام ذكر و قرائت ، احكام رکوع و سجود، احكام نيت و تکبیره‌الاحرام و مستحبات و مكروهات نماز، احكام نوافل و تعقيبات نماز مانند احكام سلام ، احكام قنوت، شکیات نماز ، احكام سهو در نماز و آوردن زياده و نقصان در نماز، احكام نماز مسافر و برخى ديگر از واجبات و مستحبات نماز به صورت مشروح و با رويكردى استدلالى پرداخته شده است. [۵]
مباني منهاج الصالحين، سيد تقى طباطبايى قمى، ج۴، ص ۵.
۳.۵ - جلد پنجمدر جلد پنجم به بحث درباره چيزهايى كه در نماز ممنوع مى‌باشد و نماز آیات ، نماز قضا، نماز استیجاری ، نماز جماعت ، احكام خلل، نماز مسافر و نمازهاى مستحبى پرداخته است. [۶]
مباني منهاج الصالحين، سيد تقى طباطبايى قمى، ج۵، ص ۳.
۳.۶ - جلد ششمدر جلد ششم به بحث درباره احكام روزه ، وجوب و شرايط وجوب روزه، نيت روزه، مبطلات روزه، کفاره روزه، شرايط صحت روزه، كيفيت ثابت شدن هلال ماه رمضان و شوال و قضاى روزه اختصاص دارد. به همين مناسبت نگارنده مباحثى درباره اعتکاف و شروط انجام آن بيان نموده است. در ادامه مباحث و فروع فقهى مربوط به زکات ، موارد وجوب زكات، مقدار زكات، شروط واجب شدن زكات، مصرف اموال زكات و انواع زكات بيان گرديده است. [۷]
مباني منهاج الصالحين، سيد تقى طباطبايى قمى، ج۶، ص۳ .
۳.۷ - جلد هفتمدر جلد هفتم مباحث مبسوطى در مورد خمس، شرايط وجوب خمس، موارد وجوب خمس، مصرف اموال مربوط به خمس و مستحقين خمس و ساير جزئيات مربوط به آن مطرح شده و در ادامه احكام مربوط به تجارت مورد بحث قرار گرفته و ابتدا احكام مکاسب محرمه مانند حرمت خريد و فروش اشياء نجس، حرمت خريد و فروش ابزار آلات حرام، كسب درآمد از راه‌هاى حرام مانند سحر و جادو و قمار، حرمت دروغ و غیبت ، حرمت رشوه و غش در معامله، حرمت خدمت كردن به سلطان ظالم بيان گرديده است. در ادامه همين مبحث امورى در مورد آداب تجارت، شروط انعقاد عقد اعم از عقل، بلوغ و رشد فكرى، اختیار ، مالكيت، خواندن صيغه ایجاب و قبول و مباحثى درباره ولایت در عقد، احكام عقد بیع فضولی و شرايط اجازه در آن، شرايط عوضين، شرايط متعاقدين، منع بيع وقف و مساجد و احكام مربوط به اراضى و انفال به صورت مبسوط بيان شده است. [۸]
مباني منهاج الصالحين، سيد تقى طباطبايى قمى، ج۷، ص ۳.
۳.۸ - جلد هشتمدر جلد هشتم از اين مجموعه فقهى، احكام و فروعات فقهى مربوط به خيار فسخ معامله و انواع آن مانند خیار مجلس، خيار حيوان، خيار شرط، خيار غبن، خيار تأخير و بيع حق خيار، مسقطات خيار، احكام تلف مبيع و متعلقات مربوط به آن، اختلاف بين بايع و مشترى، احكام ربا ، احكام مربوط به بیع سلف ، بيع صرف، بيع ثمار و بيع حيوان، احكام اقاله ، احكام شفعه ، احكام اجاره ، احكام مزارعه و مساقات، احكام جعاله ، احكام شركت و احكام مربوط به مضاربه مورد بحث و بررسى فقهى قرار گرفته است. [۹]
مباني منهاج الصالحين، سيد تقى طباطبايى قمى، ج۸، ص۳ .
۳.۹ - جلد نهمجلد نهم نيز به بحث درباره لقطه و احكام اشياى پيدا شده و گم شده و شروط آن، احکام غصب ، احكام دين، احكام ضمان، احكام حواله، احكام کفالت ، احكام صلح، احكام وصیت و كيفيت آن، احكام وقف و شرايط واقف و فروعات فقهى مربوط به هر يك از آنها اختصاص دارد. [۱۰]
مباني منهاج الصالحين، سيد تقى طباطبايى قمى، ج۹، ص۳ .
۳.۱۰ - جلد دهمدر جلد دهم، كه آخرين جلد از اين مجموعه فقهى است، احكام و شرايط نکاح ، احكام نشوز و شقاق، احكام مهریه و حقوق زن در ازدواج ، احكام نفقه ، احكام طلاق و شرايط و اقسام آن، احكام ظهار و لعان و ایلاء و كفاره هريك از آنها بيان شده و احكام و فروعات فقهى مربوط به نذر و عهد و قسم و نظاير آن، احكام صید و ذباحه، احكام خوردنى‌ها و آشاميدنى‌ها و موارد حلال و حرام آنها و احكام و فروع فقهى مربوط به ارث بيان گرديده است. [۱۱]
مباني منهاج الصالحين، سيد تقى طباطبايى قمى، ج۱۰، ص ۳.
۴ - پانویس
۵ - منبعنرم افزار جامع فقه أهل البيت عليهم السلام، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. رده‌های این صفحه : کتاب شناسی | کتب فقهی شیعه
|